Genel bilgiler
Çocuklar yaşamımızın en önemli vazgeçilmezidir. Geleceğimizdir. Dünyayı onlardan emanet aldık. Onlara yaşanır bir dünya olarak devretmemiz gerekirken bunu tam olarak yerine getiremedik. Fakat onlar bizlere hoşgörülü olarak minnet duymaktalar. Bunu hak ediyor muyuz?
Genel bilgiler
Çocuklar yaşamımızın en önemli vazgeçilmezidir. Geleceğimizdir. Dünyayı onlardan emanet aldık. Onlara yaşanır bir dünya olarak devretmemiz gerekirken bunu tam olarak yerine getiremedik. Fakat onlar bizlere hoşgörülü olarak minnet duymaktalar. Bunu hak ediyor muyuz?
Tüm dünya çocukları özgür ortamlarda özgürce yaşamalı, eşit haklara ve güvencelere sahip olmalı, sorgulayıcı olmalıdır. Onların aklına, düşüncelerine, sorularına, yaşlarına uygun düşünce ve davranış geliştirmelerine saygılı olmalıyız. Evrensel olmalarına, en iyi eğitimi almalarına yardımcı olmalıyız. Onları önyargılardan uzak tutmalı, her türlü inanca saygılı olmayı ve başkalarının düşüncelerini dinlemeyi öğretmeliyiz. Savaş yerine barışı, kin yerine sevgiyi, bağnazlık ve dogma yerine hoşgörü ve toleransı öğretmeliyiz. Bağırmak, dövmek, kaba davranışlarda bulunmak yerine güler yüzlü olmayı, örneklerle iyiyi, doğruyu, güzeli sabırla anlatmalıyız. Her bilinen şeyin doğru olama-yabileceğini, her şeyin değişim ve gelişim içinde olduğunu, doğadaki canlı, cansız tüm varlıkların saygıya, korunmaya, sevilmeye ve anlayışa gereksinim duyduğunu belirtmeliyiz. Anne karnından itibaren tüm bebek ve çocukların huzurlu, yaşanabilir, mutlu ve sağlıklı ortam aradıklarını, sevgi, şefkat, ilgi, sabır ve anlayış istediklerini yaşadıkça görüyoruz. Çocuklar her şeyi örnek alırlar, deneme-yanılma ile öğrenirler, oyun ile gelişirler. Aşırı korunup kollanıp, gözetlemek yerine özgürlüklerini denge içinde vermek onlara özgüven kazandırır. Çocuklar düşe kalka büyür derler. Doğrudur. Hafif düşme ve çarpmadan telaşa kapılmak doğru değildir. Onları korkak yapar. Yanıcı, kesici, delici, zehirleyici, boğucu şeylere çok dikkat etmeli, böyle olasılıklar karşısında tedbirler alınmalıdır. Çocuklar umulmadık yerlerden düşebilir, umulmadık yerlere tırmanabilir, umulmadık aletleri devirebilir, buldukları ilaç, zehir, yakıcı yanıcı şeyleri ağızlarına götürüp yutabilirler.
Çocuklara her gördüğü veya istediği şeyi almak son derece yanlıştır. Çocuklar yönetmeyi ve sahiplenmeyi çok severler. Bu yüzden gördüğü oyuncağı, giysiyi veya gıdayı o istedi diye almak yerine gerekli ise alınabileceği aksi taktirde almayacaklarını sabırlı fakat kesin ifadelerle anlatmak gerekir. Kendini yere atmanın yararı olmadığını, bağırarak her istediğini yaptıramayacağını öğrenmelidir. Küserek tavır koyma yerine onunla ilgilendiğinizi, sevdiğinizi ve güven duyması gerektiğini örneklerle göstermelisiniz. Öğüt vermek yerine iyi davranışı örneklerle göstermeniz yararlı olur.
Aile içi çatışmaları çocuk yanında yapmak doğru değildir. Çünkü ağız dalaşları, bağırarak konuşmalar, kaba kuvvet kullanmalar, azarlamalar, ceza vermeler onları çok derinden etkiler. Yaşam boyu ağır sorunlar yaratabilir. Aile içi sorunlar sakin bir şekilde çocuğun yanında konuşulabilir. Çocuklar kısa ve özlü açıklamaları severler. Yeteneklerinin üzerinde verilen şeyler onları yorar, bezginlik yaratır. Her şeyi denge içinde öğretmek ve göstermek gerekir. Çocuklar özgür diye her türlü davranış ve hareketi yapacak anlamı çıkmaz. Evdeki, çevredeki veya yakınlarının evlerindeki her türlü aleti veya objeyi alma hakkı ve yetkisi olmadığını bilmeli ve dikkat etmeyi öğrenmelidir. Maddi değeri az fakat manevi değeri fazla olan, hassas, kırılgan eşyalar çocukların ilgisini çekebilir. Bunları almaya, oynamaya hakkının olmadığını bilmesi gerekir. Bu kontroller anne ve baba tarafından çok yakın yapılmalıdır. Aile büyükleri çocuklara hediye veya gıda getirmeyi çok sever. Bu tip oyuncak ve gıdalar ancak anne-baba izni ile alınmalıdır. Çünkü alerjik sorunlar, obezite sorunları ve her istediği yapılan çocuk sorunları ortaya çıkabilir. Halk arasında "şımarık" denen çocuklar bu nedenle olmaktadır. Çocukların küçük hata ve yanılgılarını büyük hata ve suçmuş diye göstermek doğru değildir. Bu hatalar uygun dil ve davranışlarla düzeltilirse çocuk daha iyi öğrenir, özgüveni artar, sevildiğini anlar.
Çocuk haklarına saygılı olmalı, gerektiğinde özür dileme örneklerle gösterilmelidir.
Çocuğa zararlı olabilecek davranışlardan (sigara, kaba kuvvet, aşırı bilgisayar kullanma, hayvanlara ve çevreye zararlı davranışlar, küfür, yalan, hırsızlık, arkadaşlarına kötü davranışlar gibi) uzak durma örneklerle anlatılmalı ve gösterilmelidir.
Yorum ya da sorularınız için: bilgi@bilgipesinde.com
